Op 4 oktober verschijnt Joker: Folie à Deux in de bioscopen. In dit vervolg op Joker uit 2019 zijn de hoofdrollen weggelegd voor Joaquin Phoenix, wederom in de rol van de Joker, en Stefani Germanotta, beter bekend onder haar artiestennaam Lady Gaga. Zij speelt het karakter Harley Quinn.
Bij deze film hoort muziek en omdat er deze periode drie albums rondom Joker: Folie à Deux verschijnen, een korte uiteenzetting. Het eerste album is de soundtrack waarop de muziek staat die in deze film te horen is. De soundtrack voor Joker: Folie à Deux verschijnt volgende week. Welke tracks erop staan is nog onbekend. Het tweede album is de score. Deze plaat, die vandaag is uitgebracht, bevat de instrumentale achtergrondmuziek die door de IJslandse componist Hildur Guðnadóttir speciaal voor deze film is gecomponeerd om de sfeer en emoties in scenes te versterken.
En dan is er nog een derde variant; het companion album. Een soort album dat geïnspireerd is op een film. Bij deze Joker-film is dat dus het album Harlequin van Lady Gaga. Deze plaat is vandaag verschenen en kan het best omschreven worden als een film-begeleidend album dat dertien titels omvat. Elf van de dertien liedjes op Harlequin zijn covers en uitgevoerd met een big band zoals Lady Gaga dat eerder deed in samenwerking met Tony Bennet op hun duetten-album Cheek To Cheek uit 2014. Twee liedjes (Folie á Deux en Happy Mistake) zijn door Gaga zelf geschreven.
Harlequin is – de twee zelfgeschreven songs uitgezonderd – een soort muzikale wandeling door de geschiedenis van musical, film, dans en jazz. En hoe kun je zo’n wandeling beter beginnen dan met de opgewekte klanken van Good Morning uit de musical Singin’ in the Rain uit 1952. De close harmony vocalen zijn charmant en klinken authentiek jaren vijftig. De stem van Gaga zelf is verbluffend goed.
Get Happy (2024) werd in zijn originele versie beroemd door Judy Garland die het nummer zong in de film Summer Stock uit 1950. De tekst van Get Happy is een klassiek voorbeeld van de feel-good-liedjes uit de jaren dertig en veertig waarin wordt verwezen naar religieuze thema’s (wat destijds een populair motief was in muziek en theater). In de 2024-uitvoering is het een soort energieke mix van Lou Bega’s Mambo #5 en het intro van de tekenfilmserie Top Cat van begin jaren zestig. Het klassieke gospelnummer Oh, When The Saints is een van de bekendste spirituele liederen in de Verenigde Staten. De originele tekst is in de loop der tijd vaak aangepast en opnieuw geïnterpreteerd. Ook Gaga heeft de tekst deels opnieuw geschreven en er persoonlijke en spirituele elementen aan toegevoegd, waarmee ze dit lied een diepere emotionele laag heeft meegegeven.
Zo valt er halverwege Harlequin meer dan genoeg te genieten van de plaat die ook nog eens boordevol met verwijzingen, hints en diepere betekenissen zit die ergens verband houden met Joker: Folie à Deux. Maar ook bij afwezigheid van interesse voor de bijbehorende film is de plaat tot dan toe een genot voor het oor.
Smile zorgt voor een mooi introvert rustmoment. Het werd in 1936 gecomponeerd door niemand minder dan Charlie Chaplin voor zijn film Modern Times. Pas twee decennia later werd er tekst bij geschreven en maakte Nat King Cole het lied wereldberoemd met zijn warme, melancholische vertolking. Minstens zo warm en melancholiek is deze ingetogen uitvoering van Lady Gaga.
Vreemde en lelijke eend in de bijt is het lied The Joker, oorspronkelijk uit de musical The Roar of the Greasepaint – The Smell of the Crowd. Gaga heeft er een soort snijdende rockversie van gemaakt die in zijn geheel niet past in de jazzy sfeer die tot dan toe op Harlequin te horen is geweest. Gelukkig pakt ze snel de draad weer op na deze jammerlijke uitglijder met een gestileerde uitvoering van Close To You. Mooier dan het kraakhelder gezongen origineel van Karen Carpenter in 1970 is onmogelijk, maar Gaga doet een geslaagde poging. Ze laat tegelijkertijd nogmaals horen hoe ontzettend goed haar vocalen zijn: krachtig, zuiver, overtuigend en innemend.
Happy Mistake is een dramatisch klinkende ballade die tekstueel duidelijk aan het adres van Joker gericht is. ‘I can try to hide behind the makeup, but the show must go on’ suggereert iets over de relatie tussen de twee hoofdpersonen uit de film. Het klein gehouden gitaarspel zorgt ervoor dat het lied niet ontspoort tot een Disney-tranentrekker. Tot slot trekt Gaga alle registers nog eenmaal open als ze That’s Life – beroemd gemaakt door Frank Sinatra in 1966 – ten gehore brengt. Vol bombast en bombarie zorgt ze met deze uitvoering van That’s Life voor een dynamisch slotakkoord.
Veertig minuten lang – op een enkele mispeer na – is het aangenaam vertoeven in de muzikale uitspattingen van Lady Gaga. Of van Harley Quinn? Want die vraag blijft voorlopig boven de markt hangen: Heb je nu dertien tracks geluisterd naar Lady Gaga die liedjes uit de film Joker: Folie à Deux zingt of heb je geluisterd naar Gaga’s zingende karakter Harley Quinn? De albumhoes schept hierin alleen maar meer verwarring, zeker ook omdat de albumtitel enkel verwijst naar het karakter uit de film en nergens terugkomt als tracktitel of in een songtekst. Daarbij kun je je tevens afvragen hoeveel er van Harlequin als album overblijft als de film er niet was geweest. Een aardig coveralbum met twee eigen geschreven songs als bonustracks, zoiets. Desondanks luistert het bijna de gehele plaat lang lekker weg en wordt op Harlequin bevestigd wat we eigenlijk allang wisten: Lady Gaga is een meer dan uitstekende zangeres. Misschien wel de beste die er op dit moment rondloopt.
